Aan de keukentafel bespreken we het feestnummer van Volkskrant Magazine (24 november 2018). Twee artikelen strijden om voorrang. Ik vind het artikel over nieuwe rituelen het meest zorgelijk. De overkant van de tafel kiest voor champagne. Het eerste beschrijft hoe mensen meegesleurd worden in steeds extravaganter rituelen. Van babyshowers, via kinderpartijtjes, 21-dinners tot viering van de scheiding. De auteur ziet deze rituelen als een vervanging van de vroegere, kerkelijke rituelen en duidt ze als samen het leven vieren, en betekenis geven. Wij denken dat ze eerder een manier zijn om anderen te imponeren. Wie zei het ook alweer? “Geld uitgeven dat je niet hebt aan spullen die je niet nodig hebt om mensen te imponeren die je niet aardig vindt.” Mijn zorg betreft het feit dat mensen hierin meegesleept worden. Dat je er niet bij hoort als je niet meedoet. Dat je steeds maar weer nieuwe dingen moet bedenken en geld moet uitgeven dat je veelal niet hebt. Jouw feest moet beter zijn dan dat van je vrienden. Het voordeel van de oude rituelen was dat ze ieder jaar hetzelfde waren. Je kon de oude kerstballen gebruiken, de kerststal van zolder halen, je at worstenbroodjes na de nachtmis, je verstopte beschilderde eieren met Pasen. Alleen met Sinterklaas moest je origineel zijn: een surprise bedenken, een gedicht schrijven. Maar dat mocht juist geen geld kosten. Lees verder →
Tag archieven: individualisme
De meeste mensen willen een tevreden slaaf zijn
Een vervolg op De gelukkige slaaf
Het “vrije” Westerse individu kan het niet winnen van een georganiseerde islam. Het verdacht maken van iedere vorm van groepsvorming en het ophemelen van het vrije individu speelt de islam in de kaart. Lees verder →
Ontsporen uit de ratrace. Kan dat?
Wonderlijk, hoe mensen aan het eind van een goed begonnen verhaal kunnen ontsporen.
Marian Donner stelt in de Volkskrant van zaterdag 5 mei voor de loser te omarmen, omdat die uit de ratrace durft te stappen. Dat lijken de enigen die het rad van de wereld een andere kant op kunnen laten gaan. Het stuk begint goed, met een kritiek op de gedachte dat het allemaal aan jezelf ligt als je niet slaagt in deze maatschappij. Succes als keuze. Yoga en mindfulness als verdoving, het geestelijke equivalent van ritalin, bedoeld om mensen rustig te houden. “Om ervoor te zorgen dat ze al hun woede en angst op een lelieblad aan zich voorbij laten trekken. (…) En vergeten hoe onbegrijpelijk de wereld werkelijk is.” Lees verder →
Vrouwen voor Hedonisme?
 |
| Bron: Stichting Kwast. |
Ik had al twijfel bij de eerste poster-campagne van Femmes for Freedom “In Nederland kies je je partner zelf“. Met de in Amsterdam gestarte campagne “Celebrate Love” wordt onderstaande kritiek helaas noodzakelijk. Helaas, omdat ik FfF een goed hart toedraag, ondanks hun op individuele gevallen gerichte werkwijze.
In de Volkskrant: “Wat doen ze toch moeilijk in Amsterdam, dacht Veenman. Hij wilde FfF helpen de vrije liefde te propageren op een onomstreden manier.” In tegenstelling tot wat ik van iemand die het scheen te weten hoorde gaat het er dus niet om de beoefenaren van de vrije liefde zelf een hart onder de riem te steken maar wel degelijk om propaganda: het beïnvloeden van de openbare mening. Dat lijkt mij ook logisch als je deze posters niet te koop aanbiedt voor wie er zin in heeft maar ze op openbare plaatsen aanbrengt. Lees verder →
De onzin van “gelijke kansen”
Aan de knoppen (U.S. Air Force photo)
In de vermoeiende discussie over bestaande, niet te repareren ongelijkwaardigheden — door mij ongelijkheden genoemd — vallen de verdedigers van de universele broederschap, de liberale humanisten, uiteindelijk terug op de “gelijke kansen” die “verschillende uitkomsten” kunnen hebben.
Wat zijn dat “gelijke kansen”? Dat men ieder individu als pasgeborene meteen op capaciteiten, bijvoorbeeld intelligentie, beoordeelt zodat men objectief kan vaststellen welke kwaliteiten het heeft, en dus welke kansen het moet krijgen? Vanaf het eerste begin worden kansen bepaald door opvoeding, de cultuur waarin men opgroeit. Je kunt nog zo’n groot voetbaltalent zijn, als je ouders je niet op zesjarige leeftijd met voetbal laten beginnen, je niet voortdurend laten trainen, en je dan op talentdagen naar voren duwen wordt het niks. Lees verder →
Geluk zoeken: Argumentenfabriek slaat plank weer mis
Steeds vaker wordt het kapitalistische groeimodel ter discussie gesteld. Steeds meer mensen vragen zich af wat er is voorbij een hoger salaris, de nog nieuwere smartphone en de nog mooiere vakantie. Nu weer Kees Kraaijeveld van de Argumentenfabriek, die in de Volkskrant van zaterdag 24 februari 2018 een maatschappij schildert die meer voor geluk gaat dan voor groei. Zijn verhaal had zo in de Happinez gekund: we moeten allerlei trainingen volgen om te leren hoe we gelukkiger worden, ons met anderen verbinden en een betekenisvoller leven leiden. We moeten onze mentaliteit veranderen. Ik schreef daar eerder over. Lees verder →
Zweef in het kwadraat
Van in chocola gevangen lichtdruppels tot telepathisch communicerende cavia’s, van hoe je nieuwetijdskinderen in hun kracht zet tot rituelen om de volle maan te verwelkomen – zomaar een greep uit de inhoud van het blad Happinez. Een column van Sylvia Witteman leidde mij naar de website van het blad. Zweef in het kwadraat, gelezen door hoog opgeleide vrouwen tussen de 30 en de 55 die houden van reizen, lezen, koken en wandelen. Wat bezielt deze vrouwen? Komt het door onvrede met de wereld: verregaand individualisme, consumptiedwang, milieuvervuiling…? Lees verder →
Het zwemband-optimisme van Kate Raworth
Flamingo zwemband (Xenos)
Een ander model voor de economie, dat is wat Kate Raworth propageert. Of, beter gezegd, pretendeert. Kate is volop in het nieuws, met haar boek de Donut-economie, een aflevering van VPRO’s Tegenlicht, te gast bij Buitenhof. Met haar betoog kun je het snel eens zijn: de aarde gaat ten onder aan de voortdurende groei van de economie. Het wordt gebracht als een totaal nieuw inzicht, maar in de jaren 1970 zong toneelwerkgroep Proloog al: “de industrie moet groeien en daar doen we alles voor” (De laatste kikker, 1971-1974). Raworth grossiert in voorbeelden hoe wij er aan kapot gaan, hoe de consumptie alsmaar opgeschroefd wordt, hoe consumenten verteld wordt dat ze gelukkig worden van kopen. Wir kaufen uns glücklich. Verbazend hoe geen van de interviewers doorprikt: dit weten we toch allang? Verbazend ook dat zij de oorzaken van deze ontwikkelingen nauwelijks analyseert. Een enkele keer valt het woord kapitalisme. Hier en daar wordt voorzichtige kritiek geuit op het individualisme. Maar dat die twee alles met elkaar en met de groeidwang te maken hebben komt niet aan de orde.
Daarbij kent zij wel heel veel macht toe aan economen. Zij meent dat die anders moeten gaan denken. Het lijkt wel of de overconsumptie, de uitputting van de aarde, de financiële crisis de schuld zijn van de economische theorie. Alsof er geen andere krachten – en machten – aan het werk zijn. Wat te denken van de macht van de multinationals? Dat hier systemen aan het werk zijn, en niet zomaar mensen met ideeën, valt kennelijk buiten haar denkkader.
Haar zeer individualistische oplossingen sluiten naadloos aan bij haar oppervlakkige analyse: doe het goede, vlieg minder, scheid je afval, stook een paar graden lager, koop tweedehands spullen… Na de aankondiging dat zij een fundamenteel andere economie wil een uitermate slappe conclusie. Je zou er bijna trek in donuts van krijgen.
Libertariërs ontwaakt!
Rondwarend in oppositionele kringen, kringen die de mainstream politiek afwijzen, ontmoet ik nogal eens libertariërs. Die oppositie is al niet erg goed georganiseerd. Het bleek al nodig dat er naast de PVV een FvD kwam die wel werk maakt van een serieuze organisatie en serieuze politiek bedrijft. Maar libertariërs, daar zullen we echt niet veel aan hebben. Zij zijn namelijk tegen organisatie. Om te beginnen tegen de staat, maar eigenlijk tegen elke vorm van organisatie en dat maakt ze al bij voorbaat machteloos.
Libertariërs staan niet alleen voor het individu, maar voor individualisme. Hun oppositie gaat niet verder dan roepen dat we, in het bijzonder de witte man, aan de kant gezet worden en dat de staat daaraan schuldig is. Oh ja, en privacy, dat is echt een hoofdprobleem, daar iets aan doen heeft hoge prioriteit. Lees verder →
Zetelroof: Democratie of staatsrecht?
Historicus Geerten Waling schreef “Zetelroof – fractiediscipline en afsplitsing in de Tweede Kamer 1917 – 2017” Hij steekt daarbij de eigen mening over het verschijnsel niet onder stoelen of zetels. Voor een historische beschouwing misschien niet heel voor de hand liggend maar op zich geen bezwaar. Integendeel, op deze wijze kan het leiden tot het broodnodige debat over onze democratie. Lees verder →