Ooit dacht ik anarchist te zijn
Omdat mijn fiets daar stond (1966). Afkomstig van www.louisvangasteren.nl
Bij het weer eens door struinen van mijn archief las ik:
Lijnen: anarcho 69-72
doelen: | Vrijheid voor het individu, zelfverwerkelijking van de eigen persoon. In levensmogelijkheden mag geen onderscheid veroorzaakt door rang, stand, privilege of geboorte aanwezig zijn. Afschaffing privé bezit, afschaffing monogamie (relatie als bezitsvorm), gezin (reproductie-eenheid van beperkte individuen), afschaffing van de staat als belichaming van de dwang. Eventueel dwang, correctie, verdediging dient van onderaf georganiseerd en door de direct betrokkenen geëffectueerd te worden. Gelijke verdeling van de arbeid, ook kwalitatief. Afschaffen geld. |
middelen: | Verspreiding van kennis. Aanmoedigen verzet. Bestrijden van de oncontroleerbare macht van ‘de deskundige’. Ontmaskeren van de bestaande zogenaamde democratische instituties en vooral van zulke manipulaties als ‘inspraak’. Kritiek op de producten van de huidige maatschappij en de onmenselijkheid van veel levenssituaties. Oprichten coöperaties en leefgemeenschappen. |
uitgangspunten: | Iedereen heeft van nature gelijke vermogens. De mensen zijn veranderbaar/ verbeterbaar in de zin dat ze hun afkomst kunnen overwinnen en hun vermogens ontwikkelen. De mens is geneigd tot het goede. Alle mensen zijn in principe rationeel, zakelijk en eerlijk in de omgang, in ieder geval voor zover het de organisatie en besluitvorming over de groep/coöperatie/ maatschappij betreft. De kracht van argumenten beslist via het getal van de stemmen |
Die uitgangspunten kloppen helaas voor geen meter. Toen niet en nu niet. Na 1972 begon ik dat in te zien. Het overgrote deel van mijn linkse (’68) tijdgenoten ziet het nog steeds niet.
Ja, de naïviteit van de anarchist is eigenlijk stuitend.
Leuk, iedereen zou eigenlijk een tikkeltje anarchist dienen te zijn. De vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte kende altijd een paar fanatieke anarchisten. Ik kon daar goed mee overweg. Politiek is de stroming natuurlijk geschiedenis, maar niet overal in Europa. Ik was overigens enthousiast aanwezig bij deze historische opening die een demonstratie werd, zoals de meeste optredens van Provo. De televisie was in opkomst en alles werd ´s avonds op de T.V. vertoond. Ik stond zeker op het bordes en schreeuwde vast dat oom agent moest oprotten. Maar dat deden ze niet en joegen ons de Utrechtse straat in. Moest van Hall toen nog aftreden?
Over de uitgangspunten nog dit, in kort bestek. De meeste uitgangspunten liggen ten grondslag aan menig politiek probleem, ik bedoel een moskee in Gouda wordt afgebrand nog voor hij verijst, omdat veel burgers anarchistisch reageren en denken ” De kracht van argumenten beslist via het getal van de stemmen” of “Ontmaskeren van de bestaande zogenaamde democratische instituties en vooral van zulke manipulaties als ‘inspraak’ … ” Het oprichten van coöperaties is momenteel in Nederland trouwens razend populair. Ik ben bestuurder geweest van een oude coöperatie in Amsterdam die tien jaar geleden zijn honderdjarig bestaan vierde en zeker niet dood is. Bijna dagelijks worden we gebeld met verzoeken om inlichtingen.
Die uitgangspunten kloppen inderdaad niet. 🙂
Ik kan me überhaupt niet voorstellen hoe iemand kan denken dat alle mensen van nature gelijke vermogens hebben. Maar wat hebben die incorrecte uitgangspunten eigenlijk met anarchisme te maken? Ik zie dat verband niet zo.
Anarchisme is gewoon een model waarbij het vervelende individu uitsluitend wordt gecorrigeerd door groepsdruk. Dit in tegenstelling tot het democratische model waarbij het individu wordt gecorrigeerd door staatsdwang. Beide modellen hebben zo hun voor- en nadelen. Het ene model is gevoelig voor rechtsongelijkheid, het andere model is gevoelig voor machtsmisbruik.
Dat het anarchistische model niet per definitie stupide is, wordt dagelijks aangetoond in bijvoorbeeld de supermarkt. Iedereen gaat netjes in de rij staan bij de kassa, om op zijn beurt te wachten. Wie voordringt heeft geen enkele wet te vrezen. Er is geen supermarktpolitie en je kunt ook geen boete krijgen voor voordringen. Ondanks dat dringen er veel minder mensen voor, dan dat er mensen door rood licht rijden.
In Friesland is een gemeente die dit principe heeft doorvertaald naar het verkeersbeleid. Jaren geleden zijn alle verkeersborden en stoplichten verwijderd. Het resultaat: minder ongelukken dan voorheen. En betere doorstroming.
Hi V.
Leuk is het goede woord. Naïef wordt tegenwoordig vaak gebruikt in dit verband.
Opmerkelijk is dat “je” ‘middelen’ uit die tijd veel algemener [ door meer ‘stromingen’ ] zijn ingezet, daarom juist niet anarchistisch zijn te noemen. Als leninist-post-la-lettre heb ik ze ook allemaal kunnen ‘inzetten’ in een overigens weinig ‘bewogen’ leven: de (neo ?) liberale vrijheid, het D’66 van Hafmo van Mierlo tendeerde ook naar de hier genoemde ‘middelen’. En wie niet. Emancipatie van de onderhorige tot zichzelf verkopende stukloon-slaaf, Hagenaars wijst op het ‘algemene’ karakter van de mondigheid.
Daarom distantieer je je kennelijk vooral en met name van de “uitgangspunten”. Taalkundig mag deze opsomming m.i. niet tot het lemma ‘uitgangspunten’ gerekend worden. Het is jouw ‘historische’ omschrijving van een ‘goed’, of ‘prettig’ mensbeeld.
Of je het type mens ‘in de wandeling’ ook aantrof, is mij niet bekend. Wel is het intrigerend dat in 1972 een kentering is opgetreden in je gewaarwording. 1972 is niet speciaal een Historisch Jaar te noemen voor de mensheid.
“01-01 Ondertekening te Brussel van de Verdragen inzake de toetreding van nieuwe leden van de EEG, te weten Denemarken, Groot-Brittannië, Ierland en Noorwegen.
24-01 Op het Oceanische eiland Guam ontdekken twee vissers de Japanse sergeant Shoichi Yokoi die zich daar sinds 1944 in een grot schuilhield om zich niet aan de Amerikanen te hoeven overgeven.
01-02 De Amerikaanse firma Hewlett-Packard brengt de HP-35, de eerste uitgebreide elektronische zakrekenmachine op de markt.
11-02 Sterfdag Jan Wils. Nederlands architect van o.a. Olympisch Stadion in Amsterdam.
13-02 In Rome wijdt de paus de conservatieve dr. Gijssen tot bisschop van Roermond. Zijn benoeming wordt niet direct gesteund door de Nederlandse katholieke kerk.”
….en zo gaat het door. Vietnam-oorlog, Den Uyl, bisschop Gijssen, niks bijzonders te melden.
@Erwin Democratische “modellen” maar feitelijk alle vormen van staatsgezag leunen op enigszins geïnternaliseerde waarden waardoor niet op elke hoek een politieagent hoeft te staan om de mensen in het gareel te houden. Het anarchisme (en het libertairisme) trekt dit min of meer “natuurlijke” gedrag door tot een afwijzen van staatsgezag per se, met name het (exclusieve) monopolie op dwang en geweld. Het feit dat mensen netjes in rij wachten heeft niets anarchistisch. Integendeel zou ik bijna zeggen, een echte anarchist vindt dat getuigen van een burgerlijke braafheid. Zie vooral de film “Themroc”.
@Fritz Mijn middelen waren inderdaad nauwelijks specifiek anarchistisch te noemen. De echte anarchist werkt met bommen. Het zijn dus vooral de doelen die niet kloppen, en wel vanwege de uitgangspunten, die overigens niet exclusief aan het anarchisme toebehoren. En inderdaad tref je de meeste eigenschappen maar weinig aan. Waarom dat niet tot (mijn) (niet kloppende) (toenmalige) uitgangspunten gerekend zou mogen worden ontgaat mij. 1972 was inderdaad geen bijzonder jaar. Het was meer een kwestie van voortschrijdend inzicht. Uiteraard zeer gestimuleerd door het gebeuren te D.
Erwin schrijft: ” Ik kan me überhaupt niet voorstellen hoe iemand kan denken dat alle mensen van nature gelijke vermogens hebben. ”
Hagenaars antwoordt: Het gaat hier om een grondbeginsel van de democratie, laten we zeggen een dogma. De wet behandelt iedereen gelijk, er is geen willekeur. Kun je mooi pianospelen of jodelen, als er een rij staat bij Albert Heijn, dan moet je toch achter aansluiten.
In meer serieuze gevallen wordt het beginsel als volgt toegepast. Ben je zwart of moslim, iedereen heeft recht op toegang tot het hoger onderwijs. Ben je homo en wil je trouwen met jouw vriend, ga gerust je gang.
Het grondbeginsel scheidt ons van bv. Poetin, die homo´s vies en gevaarlijk vindt en wetten maakt die er voor zorgen dat homo´s niet alleen niet mogen trouwen, maar rustig van staatswege in elkaar worden geslagen…
Erwin is ook een beetje naïef, politiek naïef bedoel ik, want de democratische rechtsorde dwingt ons zowel de groepsdruk als strenge straffen te benutten. Bij Albert Heijn de groepsdruk, maar bij rellen de politieknuppel. Beide is nodig…
Leuk voorbeeld die Friese gemeente zonder verkeersregelinstallaties , gratis openbaar vervoer, ook zoiets…haha.
Fritz Cola schreef toch wel een ding dat achteraf grote impact had namelijk de zakrekenmachine, toen nog spottend de “zakjapanner” genoemd, Die heeft een wereldrevolutie ontketend.
Daarvan de impact vaststellen blijft moeilijk…
@Victor, echte anarchist en bommen? http://nl.wikipedia.org/wiki/Anarchisme Dat kun je zo niet zeggen, het gaat hier om een stroming…(Men zegt wel dat de W.O. I door een Servische anarchist en zijn pistoolschot werd ontketend. Princip en twee medestudenten broedden het plan uit om Frans Ferdinand te liquideren en legden dit plan voor aan de leiding van de Zwarte Hand. Deze reageerde terughoudend, maar bezorgde het drietal toch een aantal wapens en cyanidecapsules. Een aantal leden van de Zwarte Hand stond klaar langs de route om Frans Ferdinand te vermoorden. Toen ze, na lang wachten, langskwamen, gooide een van hen een bom naar hun auto, maar deze stuiterde er weer uit[bron?] en kwam onder de auto met officieren achter hen terecht. Drie van hen raakten gewond. Gavrilo Princip en zijn maten raakten ontmoedigd en gaven er de brui aan. Princip zelf droop af en ging naar een delicatessenzaak Moritz Schiller.)
Nou dat valt nogal mee, de anarchisten in Spanje gaven hun leven, gooiden niet met bommen. Princip schoot uiteindelijk met zijn pistool…En raak!
….bommen zijn meer van rechts, minder van links…
Princip was van de Zwarte Hand, anarchistische nationalisten…
grappig. Toen dachten we echt zo, jij was bepaald niet de enige. Dat roept de vraag op hoe we over 30 jaar op ons denken van nu terug kijken.
@Ans: “Dat roept de vraag op hoe we over 30 jaar op ons denken van nu terug kijken.”
Ik voel me als iemand in 1938 die iedereen om zich heen wijst op het dreigende gevaar. Over 30 jaar ben ik er misschien niet meer, maar ik denk dat het eerder anderen zullen zijn die tzt zullen denken: “wat was ik toen, in 2015, toch ontzettend naïef”.
Update: Zonet las ik op Jalta.nl een interview met Meester Hiddema. Ik citeer omdat het over 2045 gaat:
In welke periode in de geschiedenis zou u één dag willen leven?
‘Ik denk niet dat de mensen van vroeger en nu, en de mensen van de toekomst, veel van elkaar verschillen: dezelfde hebbelijkheden en onhebbelijkheden. Wel zou ik graag eens willen kijken in 2045. Hoe is het afgelopen met de actuele kwesties waarmee we ons nu geconfronteerd zien? Wat ik dan graag zou zien, zijn heropvoedingskampen voor bankdirecteuren en NS-functionarissen. Ook hoop ik dat er tegen die tijd een afkickkliniek bestaat voor anti-racismeverslaafden. Mensen die niet alleen hun ziel en zaligheid steken in de strijd tegen Zwarte Piet, maar er ook nog eens hun hele identiteit aan ontlenen, zijn toch wel erg sneu. Als ik een trotse zwarte man was, zou ik niets met die mensen hebben, die denken het voor jou te moeten opnemen. Sodemieter toch op.’
Ik sluit mij bij Peter aan. Leuk dat Hiddema over heropvoedingskampen begint: Mijn blog uit 2008 had ik maand geleden weer “bovenaan gezet”:
https://wat-tedoen.nl/2015/02/heropvoedingskampen/
Daar gaan we weer, de problemen verergeren, zoals mr. Hiddema doet. Het is trouwens ook onduidelijk welk gevaar hij bedoelt. Bankdirecteuren worden zoals het hoort door de markt genezen. Als er weinig vraag is naar duurbetaalde, zoals nu het geval lijkt, dan nemen we de goedkopere exemplaren. Een gevangenkamp is dan niet nodig.
Bedoelt Victor dat anti racisme niet meer nodig is? Ik ben benieuwd waar hij die opvatting op baseert… Kijk als je mij niet gelooft even naar het SCP, die doen onderzoek:
“Discriminatie op de arbeidsmarkt komt voor. Waarom neemt een werkgever liever Mark aan als werknemer dan Mohammed? Voor deze studie ondervroegen we 106 selecteurs op de arbeidsmarkt over hun selectiegedrag. Vinden zij niet-westerse migranten even geschikt als autochtone Nederlanders? Welke beelden van en ervaringen met niet-westerse migranten hebben zij? Welke redenen hebben personeelsselecteurs om bij gelijke opleiding en werkervaring te kiezen voor een autochtoon Nederlandse kandidaat?
Daarnaast is nagegaan of er een ontwikkeling in discriminatie waarneembaar is en zo ja, hoe deze ontwikkeling moet worden geduid. Als terugkerend onderdeel van de monitor is een inventarisatie gedaan van klachten en oordelen over arbeidsmarktdiscriminatie.
Dit is de tweede editie van de Discriminatiemonitor, die is uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Meer weten? Zie de verdiepende studie Liever Mark dan Mohammed?, die eveneens is uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.”