Het naïeve wereldbeeld van Kees Schuyt

Op de voorpagina van “Het Betoog” van zaterdag 11 november wordt de lezer van de Volkskrant getrakteerd op een beschouwing van staatsraad Kees Schuyt. Kern van het betoog: er is of moet een sociale binding bestaan die partijen ook als zij geen inhoudelijke waarden delen symbolisch bij elkaar brengt. Vertaald met “nevertheless values”. Een term die onvindbaar blijkt. Peanutbutter. Let op: dit zijn dus geen gedeelde waarden (“shared values”).

Ik vraag mij af waar een dergelijk zongerijpt mijmeren over de goede dingen vandaag nog van vandaan komt. Een herfstwandeling in de duinen van Wassenaar zou ik zo zeggen. Ver van de wereld waarin overduidelijk blijkt dat een flink deel van de wereldbevolking deze zogenaamde niet gedeelde waarden afwijst. Ook in ontwikkelde landen als VS en NL zijn die te vinden. Beslist niet alleen islamieten. Ook orthodoxe joden geven vrouwen geen hand.

De enige reden waarom zij zich er onder omstandigheden aan onderwerpen is doordat die niet gedeelde waarden aan de macht zijn. Vaak komt die macht uit de loop van een geweer, zoals te doen gebruikelijk. Onder die druk wil men nog wel eens een poging wagen tot strafrecht in plaats van standrechtelijke executie. De aanduiding “fundamentalisten” duidt er op dat er groepen zijn die voor andere fundamenten kiezen

Deze afgewezen waarden zijn fundamenteel voor onze maatschappij. En maken het functioneren van de vier steunberen van Schuyt mogelijk. Zij zullen onderschreven moeten worden door alle burgers. Symbolische methoden achter de rug van de betrokkenen om bestaan niet. Een persoon die eerwraak zou willen nemen en dat nalaat doet dat in de eerste plaats omdat hij de gevolgen er van binnen de rechtsstaat vreest. Daar is niets symbolisch aan. Wil hij inmiddels geen eerwraak meer nemen omdat hij het strafrecht onderschrijft dan heeft hij de waarden die daaraan ten grondslag liggen kennelijk geaccepteerd. Ook niets symbolisch aan..

De keuze van de vier steunende beren komt ook wat merkwaardig over. Ze “belichamen de vier kernwaarden van de democratie”. Waarom die democratie zelf niet als uitvinding een steunbeer is ontgaat me volledig. Temeer daar het strafproces juist ontwikkeld is in en door die democratie.

Religieuze tolerantie is de meest problematische steunbeer. In de zin dat religie als een privé-opvatting moet worden beschouwd waarover men van mening mag verschillen maar die verder van geen belang is of mag zijn in de inrichting van de maatschappij is het een vooruitgang. Als er mee bedoeld wordt dat er maatschappelijk begrip moet worden opgebracht voor religie in al zijn verschijningsvormen dan is het bepaald geen steunbeer maar meer een zelfdestructieve instelling. De eerste opvatting van religie is naïef. De meeste zich zelf respecterende religies nemen geen genoegen met een dergelijke rol aan de zijlijn, maar willen voorschrijven hoe het leven van hun volgelingen er uit ziet. Als zo een religie ook nog de pretentie heeft de enige goede in de hele wereld te zijn heb je een probleem. Dergelijke religies moeten bestreden worden. Niet getolereerd.

Resten twee opmerkingen:

Uit de mate waarin deze heer overladen is met belang mag worden opgemaakt dat hij een rol vervult in het aan de macht houden van het christendemocraten-dom. Een vijfde colonne binnen het humanisme. De paarse kabinetten hebben niet datgene gedaan wat ze hadden moeten doen: het overboord zetten van het bijzonder onderwijs. Een zeer foute vorm van tolerantie.

Waarom worden wij nu door de Volkskrant op een paginagrote beschouwing van deze heer getrakteerd? En staat de zeer interessante beschouwing over/van Jonathan Israël “De Verlichting is geen grabbelton” niet op die plaats ? Gewoon niet over nagedacht ? Intimidatie door de “naam” ? Of zit er meer achter: Balkenende steunen met boterzachte normen.