Tempelcomplex Mitla – Oaxaca, Mexico – Foto Victor Onrust
In Alleen Realisme kan ons redden worden de uitgangspunten en de noodzaak van realisme behandeld. Het eindigde met de constatering dat de weinige realistische intellectuelen niet goed samenwerken. Eigenlijk werken ze helemaal niet samen. Ze zijn verspreid over een aantal blogs actief en gaan nooit serieus met elkaar in discussie, ze verdelen ook de taken niet, waardoor er hele gebieden onontgonnen blijven terwijl er over andere zaken een overmaat aan overlappende inzichten gepubliceerd wordt.
Uitgangspunt (samenvatting)
Realisme is het uitgangspunt voor een beschrijving van de maatschappelijke werkelijkheid, zoveel mogelijk ontdaan van politieke, morele of ideologische stellingname; zo veel als mogelijk los van oordelen over de gewenstheid van die toestand. Dat wil niet zeggen dat die beschrijving “objectief” is. Een standpunt buiten de samenleving van waaruit zij neutraal beschreven kan worden is een onmogelijkheid: er zal altijd sprake zijn van enige partijdigheid bij het beschrijven van de zeer complexe werkelijkheid.
Dit realisme is noodzakelijk om de verschillende mogelijke toekomstige ontwikkelingen zichtbaar te maken. Die ontwikkelingen dienen eerst beoordeeld te worden op de vraag of ze gesignaleerde problemen oplossen. Pas daarna is er een mogelijkheid om op grond van morele oordelen de meest gewenste ontwikkeling te ondersteunen. Opiniërende en kritische stukken zijn een noodzakelijke grondstof voor een dergelijke beschrijving maar op zichzelf onvoldoende.
Realisme is een populaire kreet en behoeft nadere invulling. Voor ons is het uitgangspunt dat het een beschrijving van de maatschappelijke werkelijkheid inclusief de daarin functionerende persoonlijkheid, de persona, de “mens” betreft waarbij aan de volgende drie basiskenmerken dient te worden voldaan:
(A) Bij het beschrijven en analyseren van de maatschappelijke werkelijkheid dienen morele oordelen en idealen van de auteurs zo min mogelijk een rol te spelen.
(B) Om tot een zo goed mogelijke beschrijving van de maatschappelijke werkelijkheid te komen dient men denken in termen van slachtoffer/schuld en lineaire oorzaak/gevolg zo veel als mogelijk te vermijden.
(C) Wat een persoon of instituut als waarheid presenteert is uiteindelijk gebaseerd op geloof of vertrouwen in al of niet wetenschappelijk onderbouwde beweringen van anderen. In tegenstelling tot de natuurwetenschappen is het voor kennis van de maatschappij vrijwel onmogelijk om het waarheidskarakter af te meten aan haar praktische, materiële effectiviteit. Inzicht in de maatschappelijke condities waaronder de kennis van de maatschappij (de gamma-wetenschappen) tot stand komt is belangrijk om tot een oordeel over het waarheidsgehalte van die kennis te kunnen komen. Helaas geldt dit in toenemende mate eveneens voor natuurwetenschappelijke kennis.
Manifest
Realistische analyse en inzicht op basis van deze uitgangspunten is niet zomaar voorhanden. Om dat te laten groeien is een veeleisende intellectuele discussie noodzakelijk. Tot dat doel is december 2019 gestart met een besloten Realistisch Platform.
Doel van het realistisch platform is realistische kennis te ontwikkeld vanuit onderstaande uitgangspunten:
- Het onderwerp in ruime zin is de Westerse beschaving, in het bijzonder Europa. De medewerkers maken zelf deel uit van die beschaving, hebben daar hun standpunt. De Westerse beschaving is praktisch superieur aan andere beschavingen: zij overheerst die, heeft die soms vernietigd en heeft kennis van die beschavingen. De Westerse beschaving is niet homogeen en niet beperkt tot “het Westen”. Zij claimt geen exclusiviteit of de status van uitverkoren volk. Individuen en groepen die dat nu niet doen kunnen deel uit gaan maken van die beschaving. Dat is echter geen recht. De Westerse beschaving is niet superieur in morele zin.
- De globale economische orde, multinationaal kapitalisme, is de voortdrijvende kracht van de Westerse beschaving. Zij is tevens een belangrijke bron van haar problemen: de crisis waarin zij zich sinds decennia bevindt en die steeds ernstiger vormen aanneemt. Een andere globale economische orde is moeilijk te realiseren. Deze ordening dient verbeterd, niet afgeschaft te worden. Aangezien er geen globale democratische, de volkeren dienende macht bestaat en er ook geen uitzicht is op het ontstaan daarvan zal naar herordening op een lager niveau gestreefd en dienen daarvan de mogelijkheden onderzocht te worden. Dat betekent aandacht voor Europa; de mogelijkheden en onmogelijkheden van Europese ordening. Er zijn slechts zeer beperkte mogelijkheden voor een terugkeer naar vormen van kleinschaliger lokale of regionale productie. Het zoeken naar mogelijkheden tot het afremmen van de afbraak van het kleinschalige, regionale en lokale is al een grote opgave.
- Ongelijkheid, ook ongelijkwaardigheid, is fundamenteel voor iedere vorm van leven, ook voor een samenleven of een verzameling van samenlevingen. Een cultuur, een samenleving kan alleen bestaan als zij intern een ordening — en daarmee ongelijkwaardigheid tussen haar participanten — kent en als zij haar grenzen kan handhaven. Als culturen fundamenteel verschillen kunnen die vaker niet dan wel in een staat of federatie vreedzaam samenleven. Het handhaven van grenzen is in strijd met de huidige EU-bevolkingspolitiek van vrijwel ongeremde migratie. Deze politiek en vooral de oorzaken daarvan dienen grondig geanalyseerd.
- De Westerse beschaving bevindt zich niet alleen in een economische, maar ook in een morele crisis. Het ontbreekt aan een verbindend verhaal. Dat bindende verhaal kan patriottische elementen bevatten. Aangezien de Westerse beschaving in veel opzichten een gemeenschappelijke cultuur is en bovendien een sterke universalistische inslag, kan dat patriottisme niet beperkt blijven tot de natie-staat.
- De instituties (democratie, rechtsstaat, onderwijs, gezondheidszorg, wetenschap, markt, (mainstream-)media, leger) waarop de Westerse beschaving gebaseerd is zijn ondermijnd en niet meer toegerust op hun taak. De huidige inrichting van die instituties zijn geen absolute, boven iedere kritiek verheven gegevenheden zoals bijvoorbeeld rechtsgeleerden ons willen doen geloven. Zij zijn gebaseerd op een impliciete consensus van de burgers. Die consensus, zoals die vorm krijgt in grondwet, verdragen en overige wetgeving en in de praktijken van handhaving moet geanalyseerd, bediscussieerd en zo nodig aangepast kunnen worden. Een aantal uitgangspunten voor die analyse:
- Vrijheid van meningsvorming maakt integraal deel uit van democratie. Kritische geluiden moeten niet alleen geuit maar vooral gehoord worden.
- Groepen of individuen die zich in het maatschappelijk verkeer duidelijk buiten de vastgelegde consensus opstellen en gedragen en daarmee feitelijk de Westerse beschaving, onze maatschappij, ondermijnen mogen voor kortere of langere tijd in meerdere of mindere mate hun burgerrechten — hun vrijheden — ontnomen kunnen worden. Dit is iets anders dan gevangenisstraf.
- Het uitgangspunt van (straf)rechtspraak dient in de eerste plaats bescherming van de orde te zijn en pas daarna heropvoeding of straf. Het gaat niet in de eerste plaats om schuld of onschuld, om de daad, maar om gedrag.
Deze uitgangspunten zijn zo veel mogelijk feitelijk, neutraal, zonder moreel oordeel geformuleerd. Zij kunnen uiteraard bekritiseerd worden. Realistische kritiek betekent dat daarbij eveneens het morele oordeel achterwege moet blijven. Het gaat er om of ze uitgangspunt kunnen zijn voor een zo correct mogelijke analyse van de maatschappelijke werkelijkheid.
Uit bovenstaand kan worden afgeleid dat de uitgangspunten kritisch zijn over de Westerse kernwaarden “vrijheid, gelijkheid en broederschap”, niet zozeer als ideaal, als nooit te bereiken richtpunt, maar op de wijze waarop ze nu als norm gehanteerd en vooral gepropageerd worden.
Personen, auteurs, intellectuelen die aan het bevorderen en verder ontwikkelen van een realistische analyse en daarop gebaseerde politieke voorstellen en andere publieke uitingen meewerken onderschrijven dit manifest in grote lijnen.
Versie 1.3 dd 200401
versie 1.1 dd 200213
versie 0.8 dd 191209
Indien je belangstelling hebt deel te nemen aan het platform:
Ben hier beland door het lezen van Alleen realisme kan ons redden. op de site Veren of lood.
Wat mij verbaasde was dit gedeelte :
Is het mogelijk de tegenstellingen die de samenleving splijten.in zoverre te verzoenen dat een nieuw realisme, een nieuw elan, mogelijk wordt?
Je gelooft in de wereldwijde broederschap van mensen of je gelooft er niet in.
Je gelooft in door de mens veroorzaakte opwarming of je gelooft er niet in.
Je gelooft in de schuld van de witte man of je gelooft er niet in.
Je gelooft in de natiestaat of je gelooft er niet in.
Had hier moeite mee vanwege het de zwart/wit stelling en het repeterende woord geloof mijn moeder zei altijd als ik bv riep ik geloof van wel :geloven doe je in de kerk, ik vraag je iets en denk er liever over na dan het wel te geloven.
Heel goed gezien dat er veelal uit geloof en eigen overtuiging geen discussie mogelijk is .
Logische gevolg is dat er geen gesprek meer kan worden gevoerd en er een wel/niet oftewel je bent voor of tegen cultuur ontstaat en soms ontaard in een cultus(kan het niet anders noemen) zoals bij het klimaat.
Een tweede voorwaarde om tot Realisme te komen is het loslaten van idealen bij het beschrijven en analyseren van de (maatschappelijke) werkelijkheid.
Duidelijk want met wensdenken kom je niet verder.
Verder over de oorzaak en gevolg kwestie is het idd noodzakelijk een nuancering in aan te brengen doch dat is geen standaard of regel in de meest voorkomende zaken/gevallen.
Ook de schuld vraag is een wankele weg en heeft baat bij duidelijkheid en niet bij het gene dat de Zuid Afrikaanse waarheid en verzoeningscommissie in 1995 tot stand bracht.
Zuid-Afrika – Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zuid-Afrika
Israël hielp de Zuid-Afrikaanse regering op … Anglicaans aartsbisschop van Kaapstad tot voorzitter van een Waarheids- en Verzoeningscommissie. … In 1995, toen de …
Herstel betalingen rechtszaken mochten niet baten tot op heden is er geweld werkeloosheid hiv en onverdraagzaamheid niet enkel tegen de blanken boeren maar ook onder de stammen zoals bij de Hutu en de tootsie in Rwanda.
Ben het helemaal eens met het voorstel om groepen die zichzelf zo buitensluiten en zelfs zich er tegen keren en enkel de benefits eigen maken opgebracht door de rest van de bevolking te laten vertrekken naar land van herkomst zonder levens langen uitkering mee wel te verstaan.
Degene die weigeren stoppen met ze te onderhouden.
Goed stuk met aandacht gelezen.
@Jaantje, Dank voor het compliment. De tekst waar je je over verwonderd is van de redacteur van Veren Of Lood. Ik zou het zo niet geschreven hebben. Geloof niet in verzoenen.
Op zoek naar het formuleren van samenlevingsvormen ná het huidige fase in de Westerse Wereld van het propageren en invoeren van een totalitaire staatsvorm, kwam ik (nu pas) het artikel tegen over het realistische platform. Wederom een goede analyse en bevat bruikbare nieuwe ideeën om aan een – laat ik het in burgermans termen formuleren – een fatsoenlijke samenleving verder te bouwen.Ik wil een poging doen iets zinvols aan de discussie toe te voegen.Ten eerste wordt het begrip ‘realisme’ gebruikt. In het kader van het onderwerp begrijp ik de woordkeuze, maar het begrip realisme straalt pragmatisme uit en dat soort politiek bedrijven straalt heel veel korte termijn uit, zo van “goed, dat probleem hebben we dus opgelost! Wat is het volgende probleem?”. Ik zou dat begrip niet kiezen als vlag voor een platform die fundamenteel wil nadenken over de toekomst van onze Westerse Beschaving.Dat heeft ook te maken met het feit dat we na de 2de Wereld Oorlog van de overheersende calvinistische (niet persé in religieuze zin) opvatting om de maatschappij te ordenen in de Westerse Beschaving, enerzijds naar romantisch (in de zin van de vrijblijvende filosofieën van Rousseau) opvattingen voor de omgang in het dagelijks leven zijn gegaan. En, anderzijds, een marxistische als het gaat om de opvattingen van de politiek en de bestuurders van grote multinationale bedrijven over de economie. Een door Rousseau geïnspireerde lid van een samenleving laat zich kenmerken door groot begrip voor ‘zieligheid’: de zielige vluchteling, de zielige ijsbeer, de zielige Groninger, de zielige dokters op de IC’s, de zielige Corona-zieken, de zielige onderdrukte vrouwen, de zielige gediscrimineerde zwarten, de zielige vrome islamieten die worden beschimpt door domme westerlingen, zielige kinderen die bij geboorte hun eigen geslacht niet hebben kunnen bepalen, de zielige kinderen van IS-strijders, de zielige kinderen van ons die zo gaan lijden onder de gevolgen van het opstoken van fossiele brandstof, de zielige leerling die zo hard moet werken voor hun examens, enz. Wat betreft de inmiddels ingeburgerde marxistische opvattingen over onze economische activiteiten is het trefwoord: “geleide economie”, de leerstelling dat de overheid door wetgeving en actief ingrijpen – als enige – welvaart kunnen creëren.Voormannen en -vrouwen van beide na-oorlogse maatschappelijke stromingen kenmerken zich door gebrek aan realisme. Daar is men ook niet in geïnteresseerd want aanhangers van deze maatschappelijke opvattingen zijn overtuigd van hun gelijk, ze geloven er heilig in, én zijn van opvatting dat zij alleen de ‘ongelovige’ dus per definitie domme burgers, op het goede spoor naar vrede en geluk kan brengen. Die combinatie van denken de ‘wijsheid in pacht te hebben’ en uitverkoren aan die wijsheid leiding te geven op weg naar hun heilstaat, is het recept naar een totalitaire samenleving. Karl Popper heeft dat in in boek “De open samenleving en haar vijanden” overtuigd beschreven. Men leze zijn hoofdstuk 10.Een oproep voor discussie zoals gedaan in dit Realistisch Manifest is dus wat mij betreft niet alleen een oproep deel te nemen aan een inspirerende intellectuele filosofische dialoog, maar vooral noodzakelijk en zeer urgent om het afglijden van de Westerse Beschaving richting een totalitaire nachtmerrie trachten te voorkomen.Het artikel noemt punt 2 “De globale economische orde, multinationaal kapitalisme, is de voortdrijvende kracht van de Westerse beschaving”. Ik ben andere mening toegedaan. Ten eerste is het systematisch inzetten van onze rationaliteit in het vormgeving van ons (persoonlijke en maatschappelijke) lot de drijfveer bgeweest van de Westerse Beschaving. De overtuigen dat we met het opbouwen van kennis en onderzoek, welke pas echt op gang is kunnen komen na de uitvinding van de boekdrukkunst, om de o zo menselijke maar steeds aanwezige vooroordelen terzijde te kunnen schuiven en nieuwe technologieën kunnen ontwikkelen die ons steeds maar weer meer welvaart en welzijn verschaffen. Dat is m.i. de motor van onze beschaving, het primaat van wetenschap bij het besturen van onze samenlevingen. Dat is de kracht en aantrekkingskracht van de Westerse Samenleving.Correct is dat de vrije ondernemingsgewijze productie die vooral na de industriële revolutie gangbaar is geworden, ons de ongekende economische kracht heeft gegeven. Die kracht was gebaseerd op de optelsom van alle lokale bedrijfsactiviteiten gedreven door inventieve, ondernemende, risico-nemende burgers die daarmee aan hun medeburgers werk en inkomen konden geven. Dat zijn niet de grote multinationale wereldwijde ondernemingen. Omdat ze slechts een klein deel van de welvaart creëren en hun positie alleen kunnen handhaven onder het creëren en gebruiken van monopolies. En monopolistisch nooit in het voordeel van de consument geweest. Ze creëren veel macht (en dus politieke invloed), maar geen welvaart. Ze creëren veel ongelijkheid in de welvaart- en bezitsverdeling en zijn daarmee de ultieme vijanden van de Westerse Samenleving.Uitgangspunt moet blijven dat (lokale) ondernemende mensen in staat moeten zijn in vrijheid hun bedrijfsmatige activiteiten te ontwikkelen en te ontplooien. Samen met inzet van onze ratio de wereld verder te ontwikkelen, en dat binnen een breed geaccepteerde samenstel van normen en waarden die een fatsoenlijke maatschappij in stand houden.Succes gewenst!
@Dick Reageren op een blog is helaas niet geschikt om serieuze discussies te voeren, zeker als het om een aantal nogal verschillende grond-uitgangspunten gaat. Inmiddels is het manifest aanzienlijk beter verwoord in mijn nieuwe boek “Museum van de Waarheid” dat je kunt bekijken en bestellen op 2fd.eu.
Enigszins eigenaardig dat je realisme niet zou gebruiken maar verderop “kenmerken zich door gebrek aan realisme” zegt. Voor mij heeft realisme niets met korte termijn te maken (behalve misschien dat de mens niet moet proberen de maatschappij op te offeren aan een klimaatdoel in 2050). De term realisme moet van eventueel misbruik bevrijd worden. Volgens mij is dit manifest daarvoor een goed middel en duidelijk genoeg.
Af en toe een nieuwe alinea zou je tekst beter leesbaar maken.