Waarom #racisme een frame is
Baudet wordt regelmatig beschuldigd van racisme. Hij is geen racist, maar dat hij daarvan toch beschuldigd wordt heeft hij aan zichzelf te danken op het moment dat hij “blank” gebruikt in plaats van Westers of Europees. Het eerste is nu eenmaal de aanduiding van een ras, het tweede van een cultuur. Het proces tegen Wilders over zijn Marokkanenuitspraak maakt duidelijk dat voor de heersende regressieflinkse macht dat verschil ook niet duidelijk is, maar in tegenstelling tot Baudet, die eigenwijs en ook dom vindt dat hij Westers met blank mag aanduiden is de poging om Marokkanen tot ras te bombarderen een heel wat minder onschuldige vorm van framing.
En dan is er nog de “verwarring” rond etnisch. Etnisch is een aanduiding voor een volk of groep die belangrijke culturele kenmerken delen en mensen die die kenmerken niet delen als buitenstaanders, al of niet ongewenste vreemdelingen of indringers zien. Volkeren hebben meestal een wat grotere omvang; etnisch kan ook gebruikt worden om kleinere eenheden, bijvoorbeeld een stam aan te duiden. Tot die culturele kenmerken behoren ook uiterlijke kenmerken en dat betreft niet alleen kleding of versiering, maar ook gedrag en (lichaams)houding en dan vooral gedrag tegenover mensen van buiten, die niet tot de eigen groep (volk, etnie, stam, whatever) behoren. Die buitenstaanders worden op enig moment door de waarnemende groep(en) zelf op grond van vooral deze uiterlijke gelijkheden tot groep verklaard, bijvoorbeeld Marokkanen, Surinamers of Hollanders, Joden. Die groepen kunnen op hun beurt gezien worden als onderdeel van iets groters. Hollanders, Joden en Surinamers(?) als Westerlingen, Marokkanen als Islamieten. Individuen die zich voldoende aanpassen, ook in gedrag en uiterlijk, kunnen van de ene etnische groep tot de andere gaan behoren, al is dat meestal niet eenvoudig te realiseren.
Etnisch profileren — het op grond van uiterlijke kenmerken bepalen van iemands culturele achtergrond en op grond daarvan je eigen gedrag bepalen — is een elementaire noodzaak voor iedere samenleving (volk, etnie) die zich wil handhaven en voor ieder individu in het verkeer met vreemden. Nu is het inderdaad de vraag of de Westerse cultuur zich nog wil handhaven, maar dat is een andere discussie. Dat is discriminatie, een fundamenteel gegeven voor al het leven.
Het feit dat individuen in etnieën samenklonteren heeft tot gevolg dat zij ook behoorlijk wat erfelijke kenmerken, zoals huidskleur, gedrag, intellectuele mogelijkheden, lichaamsbouw gemeenschappelijk hebben. Uiteindelijk is dat geen belemmering om van etnie te veranderen. Twee romans kan ik daarvoor aanbevelen: Shōgun (James Clavell, 1975) waar rond 1600 een Engelse stuurman een Japanse samoerai wordt. En The Son (Philipp Meyer, 2013) waar in het midden van de 19e eeuw een jongen gekidnapped wordt bij een overval van Comanches op de boerderij van de familie, lid wordt (en mee strijdt) met de stam en dan weer een blanke wordt. Slechts romans, maar toch leerzaam.
Verwarring tussen ras en etnie is dus wel te begrijpen maar moet in het publieke debat (en in de rechtszaal) niet misbruikt worden. Dan is er sprake van framing.
Etniciteit is ook een richting in de Culturele Antropologie, die na 1985 bijzondere aandacht krijgt. Daarvoor moesten we ons met articulatie van productiemiddelen bezighouden. Dat is een meer marxistische aanpak. Met etniciteit kan je veel meer kanten op.
Een opvallend verschijnsel is bijvoorbeeld, dat de nadruk op etniciteit in heel korte tijd kan ontstaan. Na de actie van de blokkeerfriezen, wordt de nadruk op Friese identiteit groter. Nu de Barbanders wordt verzocht niet op de publieke tribune van de Tweede Kamer plaats te nemen, voel ik me zelf bijna een Brabander. Marokkanen die in Nederland wonen en in Marokko op bezoek gaan, worden daar al zijnde ” Hollander” bestempeld. Het is maar waar je de nadruk op legt en vooral: waarom.
Dat Thiery Baudet al deze nuances niet kent en niet gebruikt, blijkt al na zijn Marokkanen in een Trein-Tweet. Hij weet op zo’n moment helemaal niet hoe de betreffende controleur zichzelf afficheert. Misschien wil deze controleur heel graag als ‘Nederlander’ gezien worden. We weten het niet, omdat we het niet aan hem gevraagd hebben.
Een politieke richting definiëren op basis van een rassenkenmerk, is het domst dat je tegenwoordig kan doen. In welk jaartal wil je beginnen, om te bepalen wie een echte Nedewrlander is? In de Renaissance natuurlijk, toen de familie van Thiery Baudet naar Nederland kwam.