Racisme is geen feit
@ElmaDrayer begint Niet mogen debatteren over racisme is een nieuwe vorm van apartheid met
Ultrakort door de bocht: iets als de waarheid bestaat niet, iets als objectiviteit evenmin en feiten zijn betwistbaar. Emeritus hoogleraar Gloria Wekker, ongekroond koningin van activistisch Nederland, mag er graag op wijzen dat ze ‘niet van de objectiviteit’ is en vindt het concept ‘allang achterhaald’. Wat wij, suffe sukkels, aanzien voor feiten zijn slechts ‘constructen’ of ‘narratieven’, in stand gehouden door de boven ons gestelden teneinde hun machtsposities te beschermen. Dus moeten de feiten ‘gedeconstrueerd’, liever nog ‘gedekolonialiseerd’.
Dat is inderdaad nogal kort door de bocht. Zij vervolgt correct met:
Maar gek genoeg verdwijnt dit wantrouwen jegens de feiten zodra het in de eigen kraam te pas komt.
Vervolgens blijkt dat ook Elma feiten nogal makkelijk accepteert als het in haar kraam te pas komt:
Nu zal geen fatsoenlijk mens betwisten dat racisme een feit is. Maar hoezo zou je er daarom niet over mogen debatteren? Ook over seksisme kun je met recht en reden vaststellen dat het een feit is. Zelfs in een relatief paradijselijk land als het onze zijn seksistische bejegeningen verre van uitgeroeid. Vrouwen hebben aantoonbaar vaker te maken met seksueel geweld, vrouwelijke carrières verlopen aantoonbaar moeizamer, vrouwelijke kunstenaars vallen aantoonbaar gemakkelijker uit de canon.
Hier gaat iets mis. Wat wordt er bedoeld met “dat racisme een feit is” en dat ook seksisme een feit is? Daar is in de eerste plaats het probleem dat zowel racisme als seksisme door diverse deelnemers aan het maatschappelijk verkeer nogal verschillend worden geïnterpreteerd. Verwijten van racisme gaat in veel gevallen niet over ras, verwijten over sexisme gaan vaak over ongewenst ongelijke uitkomsten van selecties op andere kriteria dan man/vrouw . En wat zegt het dat vrouwen vaker te maken hebben met seksueel geweld? Hoeveel graden erger is dat met het feit dat mannen vaker te maken hebben met gewoon geweld? En wat wordt er niet allemaal als geweld geteld als er sprake is van een achteraf minder succesvol seksueel samenzijn? Ik zou een voorzichtiger uitspraak doen: racisme komt voor; seksisme komt voor. Dat zijn ongewenste en voor een deel ook verboden zaken die aangepakt zouden kunnen worden. Maar er is heel veel dat niet deugt en aangepakt moet worden. Men zou pas mogen spreken van feiten als racisme een in- of expliciet geaccepteerde maatschappelijk aanvaard handelen is. Als bijvoorbeeld een serieus percentage van discotheken een bordje op de deur hangt dat gekleurde (of juist ongekleurde) mensen geen toegang hebben. Overigens hebben veel discotheken die toegang heffen lagere tarieven voor vrouwen. Datingsites soms ook. Dat hoeft dan nog niet institutioneel in de wet te zijn vastgelegd om als feit te worden behandeld. Kortom er zitten vele haken en ogen aan het vaststellen van een feit en dus ook aan het “vaststellen” van de waarheid. Dat betekent niet dat dat met de willekeur van de Gloria Wekkers kan. Maar objectiviteit bestaat ook niet.
Wat als waarheid geaccepteerd zou moeten worden zou het resultaat moeten zijn van maatschappelijke discussie. Dat is iets anders dan een debat, want veronderstelt dat de deelnemers elkaar als partij accepteren, dat wil zeggen de mogelijkheid erkennen dat de ander gelijk heeft. Dat is de kern van vrije meningsvorming, wat iets totaal anders is dan vrije meningsuiting, maar veel belangrijker. Helaas is dat ideaal verder weg dan ooit.
Wat betekent deze zin, Victor? “Dat betekent niet dat met de willekeur van de Gloria Wekkers kan.”
“Men zou pas mogen spreken van feiten als racisme een in- of expliciet geaccepteerde maatschappelijk aanvaard handelen is. Als bijvoorbeeld een serieus percentage van discotheken een bordje op de deur hangt dat gekleurde (of juist ongekleurde) mensen geen toegang hebben.”
Nou behoor ik tot degenen die óók schijtziek is van het racisme-gelul in de Atlantische Wereld, maar dit is nógeen stuk korter door de bocht dan Elma Drayer haarspeldt. Natuurlijk bestaat er wél informeel “racisme”. De vraag lijkt me eerder of het ueberhaupt racisme ís. Wat voor racisme moet doorgaan, is vaak een oordeel over een bepaald type mens – (bontkraagje, bling-bling-neger) – dat gebaseerd is op ervaring. Dat heeft dus slechts deels met “kleur” te maken, maar veeleer met het samenvallen van kleur met andere kenmerken, dus met een subcultuur.
Deze morgen stuurde ik bijvoorbeeld deze tweet de wereld in: https://twitter.com/MartienPennings/status/1284797199424028674
“Kom jonge zwarte man tegen die sportfiets via gootje trap opzeult v steile fietsbrug. Ik, 74, heb die brug net 5x “gedaan”. Ik roep: “Ik dacht dat jij dat hellinkje wel even zou opvliegen!” Hij kijkt me bestraffend aan, tikt tegen de koptelefoon op zijn oren. Zeult verder.”
Precies mijn betoog dacht ik want “racisme komt voor”. Op het moment dat je het tot “feit” verheft, lijkt het de standaard, een maatschappelijk geaccepteerd gebruik te zijn geworden.
NB Bij Wekker ontbrak een “dat”.