Op een besloten conferentie sprak minister Blok vrijuit over zijn denkbeelden met betrekking tot de multiculturele samenleving en de grenzen daarvan. Iemand heeft daar een opname van gemaakt  en openbaar gemaakt. Deining alom. In een geconditioneerde reflex verwierp links Nederland zijn uitspraken en vond dat Blok zich moest schamen. Eerder vroeg fractievoorzitter Dijkhoff zich al af of oorlogsvluchtelingen niet moeten worden teruggestuurd zodra het land weer veilig is. Geen ophef. Trump liet bij zijn bezoek aan Europa weten dat het  met de omarming van de multiculturele samenleving haar toekomst op het spel zette. Ophef alom. Ondertussen hebben al aardig wat Europese landen zich afgekeerd van het Europese verwelkomingsbeleid van vluchtelingen. Dat begon bij de Visegradlanden, Oostenrijk kiest min of meer hun zijde. Italië is de toestroom van vluchtelingen zat, Denemarken zet in op een straf integratiebeleid, Engeland wil grip krijgen op de stroom van migranten, Franse intellectuelen maken zich zorgen om de islam, Nederland heeft Wilders en gisteren vroeg Martin Sommer zich in de Volkskrant af of gezien de bestaande situatie mensenrechten nog wel van deze tijd zijn en ziet dat ze door velen als bedreiging worden gezien.

Zien we een kantelmoment?

Trump heeft zijn waarschuwing niet teruggenomen. Dat hoeft hij ook niet. Hij kan er niet toe gedwongen worden. Stef Blok kan wel gedwongen worden en kwam dan ook ijlings terug op zijn uitspraken. Ze waren slechts bedoeld als prikkelende statements in een interne discussie en achteraf niet zo verstandig, zei hij. Erg geloofwaardig is dat niet en het parlement zal hem daarover wel de oren willen wassen, Pechtold voorop. Dat een minister van een regering waarvan D’66 onderdeel is, zoiets zegt, is een zeer ernstige inbreuk op het door D’66 voorgestane beleid. En daar zit een probleem. Net als GroenLinks vindt D’66 niet dat onze genetische uitrusting problemen heeft met vreemdelingen, zoals Blok zei. Beter dan Suriname noemen (politiek onhandig) had Blok kunnen verwijzen naar het voormalige Joegoslavië dat langs etnische en religieuze lijnen uit elkaar is gevallen.

Rechts Nederland is voor realisme en links Nederland kiest voor wensbeleid, om maar eens wat te generaliseren. Gedachten als die van Blok leven breed in de samenleving. Velen maken zich zorgen om de problematiek van het multiculturalisme en de islam. In de projectie van de huidige situatie naar de toekomst wordt een exponentiële toename van de problemen verwacht. Trump benoemde ze. Links Nederland ziet de problemen ook wel, maar tilt er niet al te zwaar aan. De instroom van migranten is het probleem niet, zegt men bij links. Het probleem ligt bij de ontvangende samenleving. Minister Blok is nu een onderdeel van geworden van al die mensen die vinden dat het niet erger moet worden dan het nu al is. Met het klimaat beleid is dat gelukt. De discussie over de integratie- en migratieproblematiek is vooralsnog echter een oneindige. Als rechts op dat terrein wat zegt of oppert, slaat links terug. De polarisatie houdt de samenleving gevangen in politiek correct wensdenken waarbij de bevolking van de ontvangende samenleving genetisch moet worden geherprogrammeerd zodat ze lief en tolerant wordt ten opzichte van vreemdelingen en de portemonnee trekken. Het Zweedse model.

Naar verwachting zal echter ook in Nederland de zaak gaan kantelen. De uitspraken van Blok en Dijkhoff vormen signalen dat in de politiek het realisme groeit en links zal niet nog jaren kunnen volhouden dat realisme een bewijs van xenofobie en racisme is waarvan de samenleving moet genezen. Het Europese beleid ten aanzien van migratie is al gekanteld. Europese grenzen gaan dicht. Het Nederlandse regeringsbeleid tendeert naar de opvatting dat hooguit twintig procent van alle vluchtelingen dat ook werkelijk is. Het migratiebeleid is gekanteld, het integratiebeleid nog niet.

In een ander blog verwees ik naar de situatie in Polen. Voor de eerste wereldoorlog was in Polen nog slechts 68 procent autochtoon Pools. Rusland, Hongarije en Pruissen begonnen in de door hen bezette gebieden integratiebeleid waar vooral allochtonen zich tegen verzetten. Het integratieprobleem is allesbehalve nieuw in Europa.

Het kan geen jaren meer duren voor de uitspraken van de Rotterdamse Burgemeester Aboutaleb beleid worden. Als het je hier niet bevalt, als je niet mee wil doen, rot je maar op. Maar daarvoor zullen we ons eerst nog moeten bezinnen op mensenrechten, zoals Martin Sommer aanbeveelt. Universele mensenrechten (en vluchtelingenrechten) hebben een lokale uitleg nodig omdat ze anders grenzeloos zijn.