Vanaf maandagmorgen heb ik gecorrespondeerd met Korteweg en de Ombudsman van de Volkskrant. Mijn klacht was dat de reportage van Korteweg over het congres van het FvD in feite een negatief opiniërend artikel was waaruit ik geen andere informatie kon halen dan dat het FvD als partij niet serieus te nemen is, dat de aanwezige leden niet serieus te nemen zijn en dat de voormannen niet serieus te nemen zijn. Als Korteweg de videopresentatie bespreekt, geeft hij een verknipt beeld dat eindigt met de zin: ‘Een land van vreemde smetten vrij’. Een duidelijke Godwin die verwijst naar een naargeestig verleden. In een reactie schrijft hij mij dat hij uit het vorige volkslied citeert:“De tekst stamt uit de zo geliefde negentiende eeuw en is zeker niet fascistisch”. Die strofe is echter al heel lang omstreden. Na de tweede wereldoorlog kon die strofe over Neerlands bloed natuurlijk helemaal niet meer. Korteweg gebruikt hem om te suggereren dat het Baudet om van vreemde smetten vrij bloed gaat, terwijl het toch overduidelijk is dat het bij Baudet om de Nederlandse cultuur gaat.
Korteweg neemt de FvD slechts serieus als een bedreiging voor het bestaande partijkartel en doet zijn best om de Volkskrantlezer een negatief beeld van de partij op te dringen. De zin: “Een land van vreemde smetten vrij”, is insinuerend, smadelijk, lasterlijk en grensoverschrijdend als het om berichtgeving gaat.
In mijn correspondentie met de Volkskrant komt dat niet over. De ombudsman schrijft terug: “Ik begrijp uw eerste reactie, maar ik las de reportage toch anders dan u. Weliswaar draagt de reportage het stempel van de auteur, maar dat vind ik niet altijd verwerpelijk. ‘Laatdunkend’ vind ik het stuk niet. Eerder beschrijvend (ja, met de ‘handtekening’ van de auteur), en dan vooral de beschrijving van de sfeer en teneur van een partijbijeenkomst (…)”.
Als lezer die verwacht dat zijn krant hem behoorlijk informeert, heb je bij dit onderwerp dus helemaal niks aan de Volkskrant. Ik ben nog even in de tijd terug gegaan omdat de ombudsman van mening is dat ik het niet moet isoleren uit de brede stroom van berichtgeving, maar in een snelle zoektocht heb ik eigenlijk niets respectsabels over het FvD gevonden. Wel een artikel van Peter Middendorp (16 september 2017) waarin hij betoogt dat je de krant niet de schuld moet geven als bij Baudet poep door de brievenbus wordt geduwd. Dat Fortuyn werd doodgeschoten had hij ook niet gewild.
De ombudsman vindt dat ik op de lange termijn moet kijken. “Ik gaf u al toe dat deze reportage duidelijk de handtekening van de auteur bevat, maar ik zou u toch willen aanraden een zo’n verslag niet los te zien van de verslaggeving op langere termijn.”. Klinkt veelbelovend en het is maar goed dat hij het over de lange termijn heeft, want de korte termijn zit wat dit onderwerp betreft niet erg mee. Vandaag (28 november 2017) viel columnist Wagendorp zijn rooie strijdmakker Korteweg van harte bij in zijn column “Baudets fans zullen eerder op zoek moeten naar een nieuwe verleider dan ze denken”. In de eerste zin van de column wordt Korteweg en zijn artikel over het congres al genoemd. Toeval natuurlijk. Wagendorp zal nooit over Jesse Klaver schrijven in termen als ‘verleider’. Wagendorps column is vooral gericht tegen de Amsterdamse lijsttrekster Annabel Nanninga: “FvD is, zei Baudet zaterdag, een ‘partij van liefde’. Beschaving en liefde, uitstekend; maar dan Nanninga als lijsttrekker naar voren schuiven in Amsterdam, een schreeuwlelijk die meer heeft met haat dan met liefde en hoegenaamd niks met beschaving? En wat is dat voor flauwekul over het terugverlangen naar het Europa van 150 jaar terug? In 1867, toen had je pas partijkartels en elite.” Nou dan weet je het wel. Kennelijk voelt het Amsterdamse partijkartel zich bedreigd en verleidt Wagendorp om er op los framen.
Zowel Korteweg als Wagendorp beweren dat Baudet het Nederland van 150 jaar geleden terug wil. Korteweg laat hem bijna letterlijk met de trekschuit uit Haarlem komen om aangekomen op de Prins Hendrikkade de koets te nemen naar het Concertgebouw om daar een concert van Max Bruch (1839-1920) bij te wonen. Het is een doordachte manier van framen door op de man (Baudet) te spelen. Het programma van het FvD geeft er echter geen enkele aanleiding toe.
De Volkskrant wil van (rechtse)‘vreemde smetten’ vrij blijven is mijn conclusie na het lezen van het artikel van Korteweg, de column van Wagendorp en de reactie van de ombudsman. Het FvD moet negatief worden geframed want de partij heeft fascistische kantjes (niet letterlijk genoemd, wel gesuggereerd) en maakt zich op voor een aanval op het partijkartel. De Volkskrantlezer mag niet besmet worden met dat verwerpelijk gedachtegoed. De Volkskrant schrijft bij dit onderwerp in dienst van dat partijkartel en geeft daarmee weer voedsel aan het stijgende wantrouwen in de mainstream media.
Ondertussen doet de Ombudsman of zijn neus bloedt, begrijp ik beter wat Baudet met beschaving bedoelt en snap ik dankzij mijn eigen inspanningen wat de aanhanger van de FvD beweegt.
Lees ook: Gefeliciteerd Janny Groen (@volkskrant)
