I
Als een groep mensen hetzelfde beleeft, en dat ook van elkaar weet, zou je kunnen spreken van een intens bewustzijn. Als de aandacht versnipperd raakt en iedereen zo zijn privémeninkjes heeft, ook al komen die toevallig overeen met die van de buurman omdat men dezelfde kranten leest en naar dezelfde tv-programma’s kijkt, dan raakt het bewustzijn verdund. Er is een groot verschil tussen dezelfde mening hebben en dat van elkaar weten en dezelfde mening hebben en dat niet van elkaar weten.
Als dan ook nog eens de mogelijkheid ontstaat om al deze meningen apart te uiten dan ontstaat er de chaos waarin velen parallel min of meer het zelfde beweren, terwijl maar een enkeling daarnaar luistert. Als er toevallig een mening tussen staat die afwijkend/interessant zou kunnen zijn, dan wordt die dusdanig verdund door de ruis er om heen dat zij daarin ten onder gaat.
Kan het internet ook gebruikt worden om deze centrifugale kracht te boven te komen ? Volgens mij wel. Er zou dan een systeem moeten komen dat weer ordening in de discussie brengt. De meest getalenteerde woordvoerders moeten boven komen drijven. De beste standpunten. En de beste argumentaties. En dan niet een week of een maand, maar jaren. Dat zal niet het werk van één persoon zijn. En dat hoeft ook niet. Maar dan moeten er stimulansen zijn om samen te werken. Om een mening te steunen in plaats van die van jezelf er net ietsje anders naast te zetten. Of om een argument te accepteren en daarop je betoog aan te passen.
Er is een vervolg: Bewustzijnsverdunning (2)