Volgens mij staat het allang vast dat Lodewijk Asscher de nieuwe lijstaanvoerder van de PvdA zal worden. Vooral nu hij verzekerd heeft bereid te zijn om in de oppositiebakjes plaats te nemen als de PvdA geen regeringspartij zou worden, is de laatste twijfel over zijn beschikbaarheid weggenomen. Andere kandidaten voor het politieke leiderschap van de PvdA zijn weg gemanoeuvreerd en de vraag die over blijft is: hoe krijgen we Samsom uit beeld. Nu hij beeldbepalend is geworden voor de vele concessies die de PvdA aan de VVD heeft moeten doen, kan hij voor de komende verkiezingen niet langer het gezicht zijn van de PvdA. Het campagneteam heeft een creatieve oplossing uit de hoge hoed getoverd. Een toneelstukje in vier bedrijven waarbij Asscher het beste script krijgt. Daar begint het al mee, erger wordt het als je beseft dat we geconfronteerd worden met de klassieke drogreden die bekend staan onder de naam ‘vals dilemma’.
Vals dilemma
Het bekendste voorbeeld van een vals dilemma is de vooroorlogse slogan ‘Mussert of Moskou’. De neiging om op zo’n keuzevoorstel in te gaan bracht menigeen tot de naïeve overtuiging dat het een onontkoombare keuze was. Dat is precies wat het ‘vals dilemma’ als drogredenering beoogt. Bij het beperken van de keuze tot twee alternatieven ontstaat de neiging om alternatieven te negeren. Het ‘vals dilemma’ komen we in vele vermommingen tegen en vooral in de vorm van zwart-wit denken.
Het toneelstukje
Misschien dat we er later nog eens in memoires over zullen lezen hoe de PvdA de verkiezingen van 2017 inging met een toneelstukje in vier bedrijven om de kiezer te verleiden. De truc van het valse dilemma verleidt menigeen om een keuze te maken en die keuze leidt tot verbinding met de persoon die gekozen is. Zo zet de potentiële kiezer al de eerste stap over een drempel waarbij hij eigenlijk weg zou moeten blijven. De tweede winst bij het gebruik van een vals dilemma is de media-exposure die het genereert. Vanmorgen had de Volkskrant een hele pagina over het oninteressante eerste debat waarbij alleen duidelijk wordt dat Asscher het beste script krijgt. Samsom, de loyale, offert zich op om Asscher de beoogde kans te geven. Nog drie debatten te gaan en ik kan voorspellen dat bij ieder volgend debat Asscher een duidelijker profiel krijgt.
De media
Je zou mogen verwachten dat de media het gebruik van een drogreden al het ‘vals dilemma’ zouden doorzien. Daar is echter tot nu toe niets van te merken. De media zijn niet alleen het eerste slachtoffer van de campagnetruc, ze werken er op naïeve wijze aan mee om de keuze als hun lezers of kijkers door te geven. Zo krijgt de campagne de beoogde exposure en zo krijgt de PvdA door de media-aandacht gratis reclame.
Niet integer
In de polls staat de PvdA op nagenoeg gelijke hoogte als de partij van Henk Krol, 50plus, die nauwelijks media-aandacht krijgt en toch stevig aan het groeien is. De PvdA staat er slecht voor in de polls en dat is waarschijnlijk de enige reden dat de partij een drogreden en een daaraan verbonden toneelstukje inzet om te redden wat er te redden valt. Die keuze is niet integer en politici zouden dat als eerste moeten kunnen inzien. Dat geldt vooral voor beide kandidaten omdat ze een rolmodel willen zijn voor potentiële kiezers. Die worden in het gekozen campagnemodel volledig voor het lapje gehouden.
Kotszakje
In Groningen kregen bezoekers van de spreekbeurt van Thierry Baudet (Forum voor Democratie) bij de ingang een kotszakje uitgereikt door jonge actievoerders van de PvdA. Hierin valt ook een vermomming van het vals dilemma te herkennen. Het is goed of het deugt niet en Baudet deugt zo erg niet dat je er van zou moeten kotsen.
Het zwart-wit denken van de PvdA voortgezet door DENK
Dat je niet deugt als je de denkbeelden van de PvdA niet omarmt heeft de partij al heel veel sympathie gekost. In haar keuze voor de multiculturele samenleving werd de traditionele achterban weggezet als racistisch en xenofoob. Het is een vorm van intolerantie waarbij paradoxaal om tolerantie wordt gevraagd. Nu de PvdA minder uitgesproken is geworden als het om de multiculturele samenleving gaat, zet het afgesplitste DENK de oude traditie voort. Culturele diversiteit is mooi en wie dat niet vindt zou strafbaar moeten worden gesteld. Het door DENK gepropageerde zwart-witdenken vindt zijn oorsprong bij de PvdA.
Besluit
Asscher of Samsom. Eigenlijk een interne keuze voor het partijcongres, maar nu voorgelegd aan alle kiezers. Het zou ze worst moeten wezen. Het is een keuze tussen de PvdA en de PvdA, een partij die de dubieuze ethiek van ‘het doel heiligt de middelen’ heeft omarmd en daarmee haar morele failliet aantoont.
