Natuurlijk zou het mooi zijn als we in Afghanistan wat zouden kunnen betekenen. Dat dat dan in NAVO verband moet staat buiten kijf. We kunnen daarover eigenlijk maar twee standpunten innemen. Of we vinden de plannen van de NAVO zoals ze er nu liggen in zijn totaliteit voldoende. Dan moeten we onze rol daarbinnen vervullen. Of we vinden dat niet. Er is veel voor dat laatste te zeggen.
De nadruk van de NAVO ligt om te beginnen nog te veel op het militaire. De enige haalbare optie lijkt me om wat dat betreft de moeilijke helft van Afghanistan (globaal: het zuiden) voorlopig aan zijn lot over te laten en daar alleen nog vanuit de lucht proberen militaire opbouw te vernielen. En in het noorden de opbouw van een functionerende staat te ondersteunen, waarbij militair voorlopig het nodige zal moeten gebeuren.
Voorlopig (de eerste 20 jaar) zullen we iedere gedachte aan een democratisch systeem naar westers model op moeten geven. Directe verkiezingen van een centraal gezag is een illusie. Er moet een vorm van regering ingesteld worden waarbij de NAVO ook op de laagste niveau’s directe controle uitoefent op de inkomsten en uitgaven en daarbij tevens de Afghaanse helft van die staat opleidt in enige vorm van fatsoenlijk bestuur en wetgeving. Voor wat betreft het oprichten van een politioneel en justitieel apparaat, moet hier eerst een goed plan voor worden gemaakt, dat op de lokale mogelijkheden en wenselijkheden is geënt. Vooral niet proberen om het westerse model van scheiding van rechtspraak, justitie, politie, advocatuur en nationale veiligheid daar tot stand te brengen. Een model dat hier ook krakend tot stilstand dreigt te komen en dat daar volstrekt onbetaalbaar en niet van het juiste personeel te voorzien is.
Een van de voorwaarden voor het vermijden van corruptie is het fatsoenlijk betalen van het overheidsapparaat. Verder heeft het geen enkele zin om politieopleiders zonder een gedegen plan in te zetten, al of niet na een korte stoomcursus cultuurverschillen. Een dergelijk plan zal zwaar moeten leunen op de bestaande praktijken waarin vermoedelijk dorpsraden, dorpsoudsten en krijgsheren vele functies in zich verenigen.
Als doel zal in het achterhoofd moeten worden gehouden dat niet alleen de taliban bestreden moet worden maar meer in het algemeen het islamisme. Ofwel: de notie van een seculiere overheid en rechtspraak zal op een of andere manier geïntroduceerd moeten worden.
Een interessant en wat meer deskundig verhaal: https://welingelichtekringen.nl/een-half-miljoen-euro-per-afghaanse-rekruut.html
