Velen beschouwen het tot stand gekomen net volwassen geworden individu als een onbeschreven blad dat in de wereld wordt geworpen; daar andere mensen ontdekt en dan is lekker gaat zitten nadenken welke normen en waarden het zal kiezen. Maar het is andersom: het onbeschreven mensenkind komt in een wereld vol andere mensen ideeën, normen en waarden. Het lege blad wordt tijdens het aanleren van de taal meteen beschreven door de opvoeders en leermeesters.
Deze bijgebrachte normen en waarden drukken een belangrijk stempel op de persoonlijkheid. Het is mogelijk later andere normen en waarden aan te nemen maar dat kost een aanzienlijke inspanning en heeft ook persoonlijke consequenties. Je zult je gedrag er mee in overeenstemming moeten brengen en daarmee als persoon veranderen.
Het is ook datgene waar het onder andere bij “kutmarokkanen” mis gaat. Zij zijn grootgebracht met de norm dat voor alles wat buiten hun groep valt geen normen gelden en deze (non-)mensen bestolen, bespuugd, gemolesteerd en eventueel gedood mogen of zelfs moeten worden. Het achteraf heropvoeden is een moeizame zaak. Hun persoonlijkheid is te verkeerd in elkaar gezet.
(Uit een discussie met Peter Louter)
